Türkiye, 100 kilometrelik uzay sınırını aşacak hibrit motorlu ilk roketinin test atışlarına Mart'ta başlayacak ve testlere yıl boyunca devam edecek. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 'Bu yaz sonunda inşallah 100 kilometre dediğimiz uzay sınırını aşacak roketimizin ateşlemesini Delta V şirketimiz yapacak' dedi. Varank, uzaya büyük yükler taşıyacak roketlerin geliştirilmesi ve bu roketlerin ateşleneceği uzay limanı kurma konusunda ülkelerle görüşmelerini sürdürdüğünü söyledi.
Varank, Bloomberg'le gerçekleştirdiği mülakatta, Türkiye'nin milli uzay programından, yerli aşı ve yerli otomobile kadar çeşitli konularda soruları yanıtladı:
"Yaz sonu uzay sınırı aşılacak"
Bu yaz sonunda inşallah 100 kilometre dediğimiz uzay sınırını aşacak roketimizin ateşlemesini Delta V şirketimiz yapacak. Türkiye'den muhtemelen Sinop'tan ateşlemesini yapacak ve uzay sınırını aşacak.
"Hibrit motor fark oluşturmak için"
Dünyada sıvı yakıtlı ve katı yakıtlı motor teknolojileri var. Hibrit dediğimiz sıvı oksitleyici ile katı yakıtın bir arada kullanıldığı teknoloji ileride çok fark oluşturabilir. Çok daha uygun fiyatlı yani 10'da 1 maliyetle etki gücü elde edebildiğiniz motorları uzayda kullanarak önemli avantajlar elde edebilirsiniz.
"İHA yetmezse gözlem uydusu"
Özellikle gözlem uyduları ülkelere milli güvenlik konusunda büyük avantajlar sağlıyor. Bugün ABD'nin yüzlerce uydusu var dünyanın istediği noktasını istediği an gözetleyebiliyor, oradan görüntü alabiliyor. Biz de terörle mücadele eden bir ülkeyiz. Bugün terör operasyonu yaptığımız yerleri rahat biçimde gözetleyebiliyoruz. Neden? Çünkü İHA teknolojimiz çok yüksek. Ama bugün Akdeniz'in ortasında bir operasyon yapmamız gerektiğinde belki İHA'larımızın menzili oraya yetişmeyecek. O zaman neye ihtiyacımız olacak? Bir uyduya. Dolayısıyla tüm bu alanların hem dünya ekonomisiyle hem de tabii ki milli güvenliğimiz ve tam bağımsızlığımızla ilgisi var.
"Büyük roketler için işbirliği"
Şu anda Space X, 40-50 tonluk yükleri uzaya taşıyan roketleri çalışıyor. Buraya gelebilmemiz çok kolay değil. Dolayısıyla bu teknolojilerde başarılı olmuş ama kendini güncellememiş ülkeler var. Biz bunlarla da iletişim halindeyiz ve onlara şunu öneriyoruz; gelin bu tip teknolojileriniz varsa bunu beraber geliştirelim.'
Ekvator'da liman arayışındayız"
Uzaya erişimin en önemli alanlarından biri de tabii ki space port dedğimiz uzay limanları. Bunları eğer Ekavator'a yakın bir yerden fırlatırsanız daha avantajlı olabiliyor. Ülke ismi vermiyoruz ama ikinci bir uluslararası işbirliği alanımız bu manada beraber bir space port geliştirmek.
"2023'te roketimiz 3 günde ulaşacak"
2023'teki hedefimiz şu; biz bir uzay aracı tasarlayacağız. Bunun tasarımı tamamen bize ait olacak. İçindeki ekipman, yazılımı bize ait olacak. Bizi dünya yörüngesinden aya götürecek motor bize ait olacak. Bunu idare edeceğimiz yer istasyonu Türkiye'de olacak. Biz uluslararası bir firmaya diyeceğiz ki, bu Rusya da olabilir, ABD de olabilir, başka bir ülke de; Bizim uzay aracımızı sizin roketinizle yörüngeye çıkaracağız.' Yakın yörüngede uzay aracımız roketten ayrıldıktan sonra uzay aracımızın roketini ateşleyeceğiz ve aya 3 günde ulaşıp ayla temas gerçekleştireceğiz. Bunun motorunu da Delta V yapacak.
"Hedeflerimiz askeri değil barışçıl"
Türkiye Uzay Ajansı'nın bütün hedefleri barışçıl hedefler. Asla askeri hiçbir hedefimiz yok. Buradan çıkacak teknolojiler savunma sanayiinde kullanılabilir, başka sektörlerin tamamında kullanılabilir. Bugün internet nasıl çıktı? Bir savunma sanayii projesiydi, ABD'den çıktı. Dolayısıyla uzayda geliştirtiğiniz bir projenin size çarpan etkisi oluyor.
"Belki VLP aşısı en etkilisi olur"
Aşı geliştirme süreçlerinde biraz geri kalmış olabiliriz. Ama pandemi bu sene, seneye bitecek gibi de görünmüyor. Ayrıca gelişmiş ülkelerin fakir ülkelere hiç aşı göndermediğini de görüyoruz. Biz belki en hızlı aşıyı geliştiremedik ama hocalarımızın teknolojilerine çok güveniyoruz, belki dünyadaki en etkili aşılardan birisini geliştireceğiz.
"BioNTech kanser için merkez düşünüyor"
BioNTech'e beraber aşı üretmeyi teklif ettik. TÜBİTAK Başkanımız Hasan Mandal sürekli görüşüyor. Uğur Şahin hoca özellikle kanser çalışmalarında Türkiye ile beraber çalışmak istiyor. Türkiye'de bir merkez açma niyeti var. Biz kendilerine Türkiye'deki ortamı, teşvikleri, imkan ve kabiliyetleri anlattık.
"Otomobili 2022 sonunda banttan indireceğiz"
Türkiye'nin otomobili planlandığı şekilde, başarılı düzeyde devam ediyor. 2022 sonunda seri üretim bandından araçlarımızı indirmeyi başaracağız. Bu proje de doğru zamanda doğru projeye yatırımın örneklerinden biri. Bütün markalar bugün elektrikli araçlarını erkene çekmeye başladılar.