Pandeminin başından bu yana insan sağlığına gösterilen hassasiyet artarken 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü vesilesiyle sigara kullanımına ilişkin çarpıcı rakamlar da ortaya çıktı. Koronavirüs 2 yılda 6 milyona yakın can alırken, sigara kullanımı yüzünden her yıl 8 milyon kişi hayatını kaybediyor. Koronavirüs sebebiyle maske takıp sağlığına dikkat edip, ölüm ve vaka oranlarından adeta korkan insanlar sigaradan neredeyse 3 katı insan hayatını kaybederken aynı özeni göstermiyor.
Modern çağın hastalığı: Kanserin belirtileri, çığır açan tedavi yöntemleri...
DÜNYADA 4 YETİŞKİNDEN 1'İ SİGARA KULLANIYOR
20. yüzyılın tamamında yaklaşık 100 milyon insanın sigara yüzünden erken öldüğü tahmin ediliyor. Dünyada halen 4 yetişkinden 1’inin (%23) tütün ürünleri kullandığı biliniyor. Gerek tütün ürünleri gerekse sigara kullanımına karşı çok sayıda kamusal çalışma yürütülmesine karşın, Türkiye nüfusunun da yaklaşık %30’u sigara içiyor. Erkeklerde bu oran %41,5’e çıkarken, kadınlarda %17’de kalıyor. Bu da sigara içen erkeklerin kadınlara oranının neredeyse 2,5 kat olduğuna işaret ediyor.
SİGARAYA AYDA 600 TL HARCANIYOR
Tütün ürünlerinden en çok kullanılan paket sigaralar, yalnızca insan sağlığını tehdit etmekle kalmıyor, aynı zamanda içenlerin bütçesini de etkiliyor. 1.768 kişinin katıldığı anketinin verilerine göre, her 4 kişiden 1’i sigaraya ayda 600 TL’nin üzerinde harcama yaparken, katılımcıların %52’si de ayda 400 TL’den fazla para ödüyor. Sigaraya aylık 201 ila 400 TL arası bütçe ayıranlar ise katılımcıların %23’ünü oluşturuyor.
Günde 1 paket sigara içiyorsanız dikkat! Ağız kanseri riski 9 kat fazla
HER YIL 8 MİLYONDAN FAZLA İNSANI ÖLDÜRÜYOR
Tütün ürünleri dünya genelinde binlerce kişinin ciddi sağlık sorunları yaşamasına, milyonlarcasının da hayatını kaybetmesine yol açmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, tütün ürünlerinin kullanımı her yıl 8 milyondan fazla insanın ölümüne yol açıyor. Bu ölümlerin 7 milyondan fazlası doğrudan tütün kullanımından, yaklaşık 1,2 milyonu ise pasif içici olmaktan kaynaklanıyor. DSö, dünyadaki 1,3 milyar tütün kullanıcısının %80'inden fazlasının düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşadığına dikkat çekiyor.
DSÖ 2030'A KADAR 152 MİLYON KİŞİNİN SİGARAYI BIRAKACAĞINI ÖNGÖRÜYOR
Tütün ürünlerinin kullanımına karşı çabaların devam etmesi gerektiği konusunda uyarılarını sürdüren Dünya Sağlık Örgütü, 2025’e kadar dünya nüfusunun yaklaşık %16’sını temsil eden 1,27 milyar insanın tütün kullanmaya devam edeceği öngörüyor. Online PR Servisi B2Press’in tütün kullanımı çerçevesinde incelediği DSÖ araştırmasında, sigarayı bırakmasını desteklemek kişi başına yalnızca 1,68 dolar yatırım yapıldığında, 2030’a kadar 152 milyon kişinin sigarayı bırakabileceğine dikkat çekiliyor.
HER YIL 20 BİN PASİF İÇİCİ
Türkiye Sigarayla Savaş Derneği Genel Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü dolayısıyla açıklama yaptı. Doç. Dr. Aydın, “Türkiye’de her yıl 20 bin pasif içici, sigara içmediği hâlde hayatını kaybediyor. İntihar ederek ölme ile sigara içerek ölme arasında herhangi bir fark yok. Sigara gelecek nesilleri yok ediyor. Sigara içen bir babanın çocuğunun kanser olma oranı, yüzde 20’dir” dedi. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1987 yılından bu yana 9 Şubat, “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kabul edildi. Türkiye Sigarayla Savaş Derneği (TSSD) Genel Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın da konuya ilişkin açıklamalarda bulunarak, sigaranın zararlarını anlattı.
SİGARA İÇEN BİR BABANIN ÇOCUĞUNUN KANSER OLMA ORANI, YÜZDE 20
Türkiye’de 20 bin pasif içici olduğunu söyleyen Doç. Dr. Aydın; “Türkiye’de her yıl 20 bin insan, sigara içmediği hâlde sigara içenler tarafından öldürülüyor. İntihar ederek ölme ile sigara içerek ölme arasında herhangi bir fark yok. Sigara, gelecek nesilleri yok ediyor. Sigara içen bir babanın çocuğunun kanser olma oranı yüzde 20’dir. Sigaranın içindeki zehirler, insanı kansere karşı koruyan p50 genini yok ediyor. Bu gen de genetik olarak babadan çocuğa geçiyor. Sigara içen bir babanın p50 geni yok olduğu için, çocuk da bu genden yoksun doğuyor. Çocuk sigara içmediği hâlde, 25 yaşında kanser oluyor” ifadelerini kullandı.
ÇOCUKLAR YÜZDE 35 ORANINDA ENGELLİ DOĞUYOR
Türkiye’de hamileliği döneminde sigara içen kadınların yüzde 35 oranında engelli çocuk doğurduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Aydın, “Türkiye’de sigaraya 26 milyon lira civarında para ödüyoruz. Bu ödenen paralarla, toplumun diğer ihtiyaçları karşılanabilir. Sigara, sizi hayat boyu bağımlı hâle getiriyor. Sigaraya başlamak çok kolay ancak kurtulmak kolay değil. Öncelikle güçlü bir irade ortaya koymanız gerekiyor. Sigaraya başlamadan sigaranın gerçek yüzünü görmek gerekiyor” diye konuştu.
ORMAN YANGINLARININ YÜZDE 50’Sİ SİGARADAN KAYNAKLANIYOR
Sigaranın sadece insana değil çevreye de zarar verdiğini kaydeden Doç. Dr. Mustafa Aydın, “Türkiye’deki orman ve şehir yangınlarının yaklaşık yüzde 50’si, sigaradan kaynaklıdır. Geçen yıl İstanbul’daki yangınların yarıya yakını sigara izmaritinden çıktı. Türkiye çölleşiyor, sigaranın dünyaya verdiği zararı görmeliyiz” dedi.
BULAŞICI BİR HASTALIKTIR
21. yüzyılda bir ülkeyi istila etmek için asker göndermeye gerek olmadığını belirten Doç. Dr. Aydın, “Bir ülkenin halkını sigaraya bağımlı hâle getirdiğinizde; o ülkeyi ekonomik, sosyal ve sağlık yönünden yıpratırsınız. Sigara, vücudun bütün organlarını tahrip ediyor. ‘Günde 3 tane içiyorum, bir şey olmaz!’ demeyin. Zehrin azı çoğu olmaz, zehir zehirdir. Sigaranın içerisinde 3 bine yakın zehir var. Sigara üreticileri, ekonomik gücü ellerinde tutmak için sigaraya farklı aroma katıyor. İnsanlar 20 yaşından sonra kolay kolay sigara kullanmaz. Önemli olan 13 ve 20 yaş arasındaki gençlerdir. Bu yaş aralığındaki insanlar, özenti yoluyla sigaraya başlıyor. Gençlerimizi korumalıyız, sigara özenti yoluyla yayılan bulaşıcı bir hastalıktır. Toplum önderleri, çocukların ve gençlerin önünde kesinlikle sigara kullanmamalıdır” ifadelerini kullandı.
TEHLİKELİ YÖNTEMLER KALICI HASARLAR BIRAKIYOR
Piyasada bulunan bütün sigaraların Hıfzıssıhha Kurumu’nun kontrolünden geçtiğini kaydeden Doç. Dr. Aydın, sözlerini şöyle noktaladı: “Bu kurumun denetiminden geçen sigaraların nikotin değeri bellidir. Kaçak yollarla Türkiye’ye giren sigaralar, sağlık kontrolünden geçmiyor. Aşırı zam yapılması hâlinde insanlar kayıt dışı sigarayı kullanmaya başlar. Nikotin boyutu ölçülemediği için, sağlık açısından büyük tehlikeler ortaya çıkar. Aynı zamanda büyük vergi kaybına da neden olur. Yıllık 300 milyar dolar civarında bir ekonomiye hükmediyorlar. Sigaranın yaygınlaşmasını teşvik eden karteller olduğu gibi, kanun dışı sigara bıraktırma merkezi de var. Elektronik sigara ve zararlı olan sigara bıraktırma yöntemleri mevcut. Kesinlikle Sağlık Bakanlığı’nın ruhsatlandırmadığı hiçbir yerin oyununa gelmeyin. Bu tehlikeli yöntemler, daha kalıcı hasarlar bırakıyor. İnsanları daha çok sigarayı bağımlı hâle getiriyor. Havamızı kirletmeyelim, hiç kimsenin havamızın içerisine tükürmesine müsaade etmeyelim.”
KOVİDLE BİRLİKTE SİGARA İÇEN KİŞİ SAYISI AZALDI
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en çok bağımlılık yapan madde olan tütün ürünleri kalp damar, KOAH ve kanser gibi pek çok hastalığın ve erken ölümün sebepleri arasında yer almaktadır. TÜİK Türkiye Sağlık Araştırması verilerine göre 15 yaş ve üzeri sigara kullanan bireylerde günlük sigara tüketimi kişi başı ortalama 17,1 adet ile Yunanistan’ın ardından Türkiye 2. sırada yer almakta. Sigara kullanma oranları ise erkeklerde yüzde 37,3, kadınlarda yüzde 10,7, ortalama olarak ise yüzde 23,8 olarak verilmekte. Türkiye’de toplamda 14,5 milyon kişinin sigara içtiği belirtilen veriler dahilinde Covid-19 ile birlikte bu rakamın yüzde 5 oranında düştüğü sonucuna da ulaşılmıştır.
SİGARA BIRAKMAK İSTEYENLERE PATLICAN ÖNERİSİ
Esenyurt Üniversitesi Rektör Vekili ve Bağımlılıkla Mücadele Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Hayrettin Akkaya, “Sigara yaşı bugün maalesef ortaokul yaşlarına inmiş durumda. Yani bu da bize şunu gösteriyor ki sigara içme yaşı aşağı inmekte ve dolayısıyla sigara içenlerin sayısı artmakta. Sigaranın kapalı alanlarda içilmesinin yasaklanmasıyla birlikte, toplumun dışına itilmesiyle içme miktarında belki azalma meydana gelmiştir ama içici sayısında azalma yok maalesef” dedi.
MASUM GİBİ GÖRÜNEN KÖTÜ BİR ALIŞKANLIK
Akkaya: “Akciğerler vücudumuzun temizleme organları. Yani kanın bir şekilde oksijenlenmesini sağlayan organlarımız. Oksijen olmadan vücuda yakıt gitmez. Eğer biz akciğerlerimizi ve bronşlarımızı nikotinle dolduracak olursak akciğerler kanı yeterince temizleyemeyecekler ve kandaki karbondioksiti alıp oksijeni veremeyecekler. Bunun sonucunda da vücutta yanma zorluklarıyla karşı karşıya kalacağız ve böylece vücut enerjisini sağlamak için yeterince oksijen taşıyamayacak” diyen Prof. Dr. Hayrettin Akkaya sözlerine şu şekilde devam etti, “Bu sadece akciğerlerimizi etkilemeyecek. Yeterince oksijen gitmediği için kalbin daha fazla çalışmasına ve beynin zarar görmesine neden olacak. Bunun sonucunda akciğer ve dolaşım sisteminde hatta bunun devamında sinir sisteminde de maalesef bozukluklar meydana gelecek. Sigara masum gibi görünen kötü ve zararlı bir alışkanlık. Bu alışkanlığın 1980’lere kadar çok fazla bilinmeyen zararları vardı, sadece israf olarak bilinirdi. Bugün biliyoruz ki sigara Covid-19 pandemi dönemi ile birlikte, hastalıklarda sigara içmenin ne kadar tehlikeli olduğunu, vücudun direnç mekanizmalarından bir tanesi olan solunum sistemini ve dolaşım sisteminin bundan direkt olarak etkilendiğini ve insanlarımızı özellikle sigara içen yaşlı insanlarımızın daha çok zarar gördüklerini ve ölümlerin de büyük oranda bundan ileri geldiğini gördük. Maalesef bunları yaşadık hala da yaşamaktayız.”
